Öğretmenlerden polislere, tabiplerden öteki tüm memurlara kadar, herkesi ilgilendiren bir karar: Mahkeme tarafından ‘hak ihlali’ olarak kabul edilen ‘aile bütünlüğü’ ayrıntısı. Anayasa Mahkemesi, kamu vazifelilerinin aile bütünlüğünü bozacak formda tayin edilmelerini hak ihlali olarak kıymetlendirdi. Karar, Anayasa’nın 20. unsuru anımsatılarak alındı ve aile hayatına hürmet hakkına ait müspet yükümlülüklerin kıymetlendirilmesi gerektiği vurgulandı. Bu nedenle, kamuda çalışan herkes için değerli olan kararın ayrıntıları şöyle.
Anayasa Mahkemesi (AYM), bir kamu görevlisinin disiplin soruşturması münasebet gösterilerek aile bütünlüğünü bozacak biçimde diğer ile tayin edilmesinin, aile hayatına hürmet hakkının ihlali olduğuna karar verdi. Resmi Gazete’de yayımlanan karara nazaran, Sakarya’da vazifeli olan memur, ‘zimmet’ argümanıyla disiplin soruşturması geçirdi ve kınama cezası aldı. Sonrasında Erzurum’a tayin edildi. Lakin, iki çocuğu olan memur, aile bütünlüğünün tayin nedeniyle bozulduğunu tez ederek Sakarya 1. Yönetim Mahkemesi’nde dava açtı. Yönetim mahkemesi, davanın reddine hükmetti ve kamu hizmetinin verimli işleyişinin sağlanması için yönetime takdir yetkisi verildiğini belirtti.
İstanbul Bölge Yönetim Mahkemesi tarafından reddedilen itirazın akabinde, kişi Anayasa Mahkemesine kişisel müracaatta bulunarak hak ihlali argümanını gündeme getirdi. Yapılan inceleme sonucunda, tayini çıkan memurun aile hayatına hürmet hakkının Anayasa’nın 20. unsurunda garanti altına alındığı ve ihlal edildiği kararına varıldı. Bu ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için tekrar yargılama yapılması gerektiği kararı alındı ve karar Sakarya 1. Yönetim Mahkemesine gönderildi.
AİLE HAYATINA SAYGI
Anayasa’nın 20’inci hususu tarafından müdafaa altına alınmaktadır ve AYM’nin kararında, Anayasa’nın bütünlük unsuru gereği, bu hakkın korunması için devlete olumlu yükümlülüklerin olduğu belirtildi. Kamu hizmeti gereği kimi memurların öteki yerlere atanmalarının mecburî olabileceği kabul edilirken, yönetime atanma süreçlerinde takdir yetkisi tanındığı vurgulandı. Lakin, kamu memurlarının atama süreçlerinde aile birliğinin korunması ve çocuğun üstün faydasının gözetilmesi üzere önlemler alınması gerektiği vurgulandı. Kararda, kamu faydası ile bireyin aile hayatına hürmet hakkının istikrarlı bir formda gözetilmesi gerektiği hükmedildi.
İdare Mahkemesi tarafından reddedilen itirazın akabinde ferdi müracaat yapan kişi, Anayasa Mahkemesi tarafından incelendi. Yapılan inceleme sonucunda tayini çıkan memurun aile hayatına hürmet hakkının Anayasa’nın 20’inci unsuru kapsamında ihlal edildiği hükmedildi. Ayrıyeten, kamu vazifelilerinin atanması yahut nakil süreçlerinde gözetilen kamusal fayda ile bireyin aile hayatına hürmet hakkından yararlanmasındaki ferdi çıkar ortasında makul bir istikrar kurulması gerektiği belirtildi. Yine yargılama yapılması için kararın Sakarya 1. Yönetim Mahkemesine gönderilmesine karar verildi.