Depremde ’50 saniye’ pişmanlığı: İnsanlara bir şans verebilirdik

6 Şubat’ta Maraş merkezli 7,7 ve 7,6’lık sarsıntılarda Hatay büyük hasar aldı. Uzmanların değerlendirmelerine nazaran ise, kırılan fayın yıkıcı tesiri Hatay’a 50 saniye sonra ulaşmış.

İstanbul Teknik Üniversitesi’nden Prof. Dr. Tuncay Taymaz başkanlığında toplanan ve ortalarında Kocaeli Üniversitesi’nden Doç. Dr. Serkan Irmak’ın da bulunduğu grup, sarsıntının karakteristik özellikleri hakkında incelemelerde bulundu.

Depremin yıkıcı tesirinin, zelzelenin başlangıç tesirinden kısa bir müddet sonra kuzeydoğu ve güneybatı istikametine yanlışsız ilerlediğini tabir eden Doç. Dr. Serkan Irmak, “Yapmış olduğumuz çalışmada sarsıntının yırtılma sistemiyle ilgili enteresan sonuçlara ulaştık. Birinci sarsıntıda 3 farklı segmentin kırıldığını görmekteyiz. Zelzele başladıktan sonra Pazarcık- Işık Dağı ismini verdiğimiz küçük bir segmentte kırıldıktan 9 saniye sonra yırtılma kuzeydoğuya gerçek ilerliyor ve daha sonra güneybatıya hakikat ilerlemese devam ediyor. Üç farklı segmentin bu sarsıntıda kırıldığını görmekteyiz. Üç segment boyunca farklı güç boşalımlar var” tabirlerini kullandı.

Depremin başladığı birinci andan yaklaşık 50 saniye sonra farklı vilayetlerde yıkıcı tesir gösterdiğini anlatan Doç. Dr. Irmak, “Depremin oluş anından itibaren yaklaşık 50 saniye sonra orada güç boşalımlarının olması aslında yıkıcı dalgaların oraya 50 saniye sonra ulaştığını gösteriyor” dedi.

Irmak, “Eğer bölgede düzgün bir erken ikaz sistemi olsaydı tahminen bu zelzele olduktan sonraki süreç içerisinde insanlara sarsıntıya olan pozisyonlarına nazaran 30-40 saniyelik bir vakit tanıma bahtı verebilirdi” dedi.

Bu durumun muhtemel zelzelelerde erken ikaz sistemi olarak da kullanılabileceğini belirten Doç. Dr. Irmak, “Erken uyarı sinyali sarsıntı olduktan sonra gelen bir sinyal. Evvelden belirleyen bir sinyal değil. Sarsıntı olur, yıkıcı dalgaların size kaç saniye sonra geleceğini fakat öğrenme talihiniz olur” diye konuştu.

DHA’ya konuşan Irmak şöyle devam etti:

“Dolayısıyla bu 50 saniye sonraki güç boşalımı çok büyük bir alanın kırılmasıyla bağlantılı olan bu zelzeleye özel bir olay. Beklenen Marmara zelzelesinde bu kadar büyük vakit yahut bu kadar fazla bir erken bir ihtar sistemi sinyalinin 50 saniye civarında olacağını düşünmüyorum.

Çok daha kısa olacaktır ancak kısa olması da insanları karamsarlığa itmesin. Kısa vakitte bile kıymetli sanayi tesislerinin, metro sınırlarının, süratli tren üzere ulaşım araçlarının sarsıntı sonrası oluşabilecek ikincil afetlerin önüne geçilebilmesi için kullanılabileceğini düşünüyorum.”

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir