Türkiye’deki 14 Mayıs cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimleri yaklaşırken mevzu Alman basınında kendisine giderek daha fazla yer buluyor.
Hafta sonu ve başında çeşitli gazetelerde yayımlanan yorum, haber ve tahlillerde seçimlerin çeşitli boyutları mercek altına alınıyor.
‘ERDOĞAN İKTİDARI BIRAKMAYABİLİR’ UYARISI
Pazartesi günü Frankfurter Allgemeine Zeitung’da (FAZ) yer alan “Türkiye yol ayrımında” başlıklı haberde, 14 Mayıs seçimlerinin Türkiye’yi ‘yepyeni bir istikamete sürükleyebileceği’ tabir ediliyor. “Depremin dehşet verici sonuçları doğrultusunda, Erdoğan seçimi kaybetmekten korkmalı” kıymetlendirilmesine yer verilen yorumda, Kemal Kılıçdaroğlu’nun “renksiz” bir aday olarak görüldüğü, lakin bunun muhalefet açısından aslında bir avantaja dönüşebileceği vurgulanıyor:
“74 yaşındaki eski toplumsal güvenlik memuru, bir çeşit anti-Erdoğan: Karizmatik olmayan, ayakları yere basan, mütevazı, dürüst. Tam 13 yıldır CHP’nin başında olan Kılıçdaroğlu, şimdiki seçimlerde Erdoğan’ı sarayından sürmek için gerçekçi bir talihe sahip.”
Türkiye’nin önünde bir ‘kader seçimi’ olduğu değerlendirmesine yer verilen FAZ tahlilinde, Erdoğan’ın seçimi kaybetse de iktidarını bırakmaya yanaşmayabileceği ihtarında bulunuluyor:
“Kılıçdaroğlu birçok ankette önde. Erdoğan’ın işi güç olacak. Dört hafta içinde her şey olabilir, gürültülü yahut gürültüsüz. Ülkedeki değişim havasına karşın birçok Türk, otokrat Erdoğan’ın 20 yıllık iktidarının akabinde sahneden öylece ineceğini tahayyül edemiyor. Seçim, Erdoğan için hayati ehemmiyette. Mümkün bir hezimetin akabinde Erdoğan, kaçınılmaz biçimde şahsen kendisinin politize etmiş olduğu yargının odağına girebilir.”
Analizde ayrıyeten seçimlerde hile yapılabileceği de sav ediliyor.
‘TÜRKİYE’NİN MÜLTECİ SİYASETİ SERTLEŞECEK’
Ele alınan bir öbür bahis da partilerin mülteci siyasetlerinin seçimlere tesiri.
Hafta sonunda Tagesspiegel gazetesinde yayımlanan yorumda, muhalefetin Erdoğan idaresini ‘açık kapı politikası’ izlemekle suçladığına işaret edilerek hem hükümet hem de muhalefetin mülteci siyasetlerinin sert olduğu ve tıpkı vakitte benzerlikler gösterdiği tabir ediliyor:
“Mayıs seçimleri öncesinde hem hükümet hem de muhalefet, Suriyeli mültecileri meskenlerine göndermeyi vaat ediyor. Erdoğan’ın AKP’sinin seçim beyannamesi, Suriyelilerin ‘gönüllü, inançlı ve onurlu’ bir biçimde meskene döneceklerini duyuruyor… Erdoğan, Kılıçdaroğlu’nun davetine kulak vererek Şam idaresiyle Suriyelilerin geri dönmesine ait görüşmelere hazırlanılması istikametinde adım attı. Yıllar boyunca Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ile her türlü irtibatı reddeden Cumhurbaşkanı, artık Esad ile görüşmek için gayret sarf ediyor. Esad ise bu teklifi, Erdoğan’a seçimlerde yardım etmek istemediği için reddediyor.”
Yorumda seçimlerin muhalefet lehine sonuçlanması durumunda yeni Türk hükümetinin daha sert bir göç siyaseti izleyeceği ve buna hazırlıklı olunması gerektiği de belirtiliyor:
“Mayıs’ta Ankara’da iktidar değişikliği olursa Avrupa, Türkiye’nin bu hususta daha sert bir tavır benimseyecek olmasına hazırlıklı olmalı. Cumhurbaşkanı adayı Kılıçdaroğlu, Euronews’a verdiği bir cevapta, mülteci mutabakatıyla ilgili olarak ‘Önce Türkiye’ karşılığını vermişti.”
‘ERDOĞAN’IN MUVAFFAKİYETİNİN ANAHTARI’
Hafta sonunda yayımlanan Welt am Sonntag gazetesi ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın memleketi Rize’den bir tahlile yer verdi. “Erdoğan’ın dünyayı yönettiği yer. Türkiye Cumhurbaşkanı’nın muvaffakiyetinin anahtarı, liberal Batı kıyılarından çok uzakta” denilen tahlilde, AKP’nin ‘kalesi’ olarak görülen Rize’de zaferin bu sefer kesin olmadığı değerlendirmesi yapılıyor.
Türkiye genelinde giderek artan hayat pahalılığı ve hükümetin sarsıntı felaketini yönetmekteki başarısızlığı nedeniyle Erdoğan’a dayanağın son periyotta düştüğü görüşüne yer verilen haberde, buna karşın Erdoğan’ın seçimi kaybetmesinin kesin olmadığı belirtiliyor:
“Ülkedeki iktidar yarışının galibi hâlâ meçhul. Mayıs seçimlerine ait anketler, başa baş bir yarışın gerçekleşeceğini öngörüyor. Erdoğan’ın rakibi Kılıçdaroğlu’nun muhalefet ittifakının zaferine kesin gözüyle bakılmaması gerekiyor.”
‘ERDOĞAN’IN İKİ RAKİBİ VAR: KILIÇDAROĞLU VE ENFLASYON’
İş dünyası ve ekonomi dergisi Capital’ın Almanya versiyonundaki tahlilde ise Türk iktisadının içinde bulunduğu durumun, seçim sonucu üzerinde direkt belirleyici olabileceği kaydediliyor. Türkiye’nin muzdarip olduğu ‘ağır enflasyonun’, Erdoğan’ın seçimi kaybetmesine yol açabileceği de tabir ediliyor:
“Fiyatların artmasının bir sorumlusu da alışılmışın dışında bir ekonomik yaklaşım benimseyen Cumhurbaşkanı Erdoğan. Bu, onun seçim zaferine mâl olabilir… Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Mayıs’ta tekrar seçilmesini sekteye uğratabilecek iki rakibi var. Biri muhalefetin adayı Kılıçdaroğlu, başkası ise yüksek enflasyon.”
Türkiye’deki besin enflasyonuna da değinilen haberde “Aşırı fiyat artışları nedeniyle Türklerin alım gücü giderek düşüyor. Bilhassa besin unsurlarında. Bu, Erdoğan’ın popülerliğini düşürüyor” deniliyor. Erdoğan’ın ‘Atatürk’ten beri en güçlü siyasetçi olduğu’ değerlendirmesinin de yapıldığı metinde, Erdoğan’ın muhtemel mağlubiyetinin “çığır açıcı” bir gelişme olacağı söz ediliyor.
‘ERDOĞAN ALMANYA’DA DAHA POPÜLER’
Alman siyasi – kültür dergisi Cicero ise Almanya’da yaşayan Türklerin, Türkiye’deki durumun bilakis yüklü olarak Erdoğan’a takviye verdiklerine dikkat çekiyor:
“Hükümetin kriz idaresini ve kronik ekonomik krizi eleştiren herkes, ‘terörist’ olarak yaftalanma tehlikesiyle karşı karşıya. Hem Türkiye’de hem de Almanya’da. Evet, Almanyalı Türkler, onlarca yıldır Almanya’da yaşıyor. Fakat onlar, aktüel siyasi gelişmelere ait bilgilerini yüklü olarak Türk hükümetine sadık olan, ana lisanlarındaki gazete ve televizyon kanallarından alıyorlar, Almanca basından değil.”
Cicero’nun tahlilinde, Almanya’da yaşayan Türk ve Türkiye kökenlilerin, seçmen davranışındaki bir çelişkiye dikkat çekiliyor:
“Almanya’da yüklü olarak sol yönelimli olan ve azınlık haklarının güçlendirilmesi için çalışan Toplumsal Demokrat Parti’ye (SPD) oy verirlerken Türkiye’de ise pek bayan ve azınlık dostu olarak tanınmayan bir partiyi tercih ediyorlar.” (DW Türkçe)